Kinh tế học : Ngoại tác là gì?


Ngoại tác xuất hiện khi sản xuất hay tiêu dùng của cá nhân (nhóm các cá nhân) ảnh hưởng đến sản xuất hoặc tiêu dùng của cá nhân (nhóm các cá nhân) khác và không có sự đền bù hay thanh toán nào được thực hiện bởi cá nhân gây ảnh hưởng. Kết quả này tồn tại ngoài giao dịch thị trường và có thể là một lợi ích bên ngoài hay chi phí bên ngoài (ngoại phí). Trong các trường hợp này, ngoại tác làm biến đổi lợi ích ròng xã hội.

Các ngoại phí và mưa axít
“Cuộc sống dưới bầu trời axít
Trẻ con lại dụi mắt ở trường công lập Port Kembla.
Mọi người đang chùi rửa các vết bẩn màu nâu, mái nhà bị ăn mòn và đám cà chua rồi sẽ chết...
Một cụ bà 72 tuổi là cư dân ở cảng từ năm 1927, gia đình bà luôn luôn giữ trẻ con bên trong nhà vào những ngày trời khói mù mịt, nói rằng bà đã không thể nhớ lại bất cứ điều gì hơn những hạt bụi đã rơi xuống vào những tuần gần đây. Bà cụ đã chịu đựng các đám mây độc hại, và run lên bần bật do không khí ô nhiễm đang diễn ra. Lúc chăm sóc một em bé với da đầu bị viêm, bà chỉ dấu màu đỏ trên đôi tay của mình. Bà nói các hạt bụi rớt xuống trên cánh tay và khi bà phủi nó thì da bị đỏ tấy lên...
...Cách mạng công nghiệp vẫn đang diễn ra và tốt cho những người theo phái khắc kỷ ôn hòa ở Port Kembla khi họ ho và tìm con đường đi của họ xuyên qua một trận mưa bẩn như trút nữa.”
Thời báo Sun – Herald, 8.11.1992, tr.11

Theo Trần Võ Hùng Sơn (2003), Nhập môn phân tích lợi ích - chi phí,
Nhà xuất bản ĐH Quốc gia TP. Hồ Chí Minh